بررسی چالش‌های فقهی- حقوقی وقف اموال دانشگاه آزاد اسلامی

Authors

  • فاطمه افشاری دکتری حقوق عمومی دانشکدۀ حقوق و علوم سیاسی دانشگاه علامه طباطبایی
  • ولی رستمی دانشیار گروه حقوق عمومی دانشکدۀ حقوق و علوم سیاسی دانشگاه تهران
Abstract:

     وقوع وقف اموال دانشگاه آزاد اسلامی، فارغ از مباحث سیاسی، دارای برخی چالش­های فقهی- حقوقی است که بررسی آن می­تواند در خصوص صحت وقف واقع شود و وقف­های مشابه آتی کارگشا باشد. مسئلۀ اصلی در این پژوهش بررسی این چالش­ها و یافتن پاسخ برای هر یک است. شخصیت حقوقی دانشگاه آزاد، اهلیت انجام اعمال حقوقی چون وقف را مانند شخص حقیقی دارد، اما واقف و رکن اداره­کننده تنها می­تواند در محدودۀ صلاحیت تعیین‌شده برای دانشگاه (انجام امور آموزشی و پژوهشی)، اموال را تصرف کند و انجام عمل خارج از تخصص مانند امور عبادی و تبرعی و بدون توجه به منافع شخص حقوقی موجب بطلان عمل می­شود. شرط مالکیت واقف با توجه به خصوصی بودن اموال دانشگاه بدون ایراد است، مگر در زمین­های موقوفه یا در رهن یا مورد اختلاف دانشگاه. در شرایط انعقاد وقف، قصد قربت را می­توان مبتنی بر پذیرش مسئولیت کیفری برای شخص حقوقی و امکان فرض سوء­نیت برای آن، در نظر گرفت، اما شرط قبول وقف عام توسط حاکم شرع در خصوص دانشگاه آزاد رعایت نشده است.

Upgrade to premium to download articles

Sign up to access the full text

Already have an account?login

similar resources

وقف اموال دانشگاه آزاد اسلامی

مسیله وقف اموال دانشگاه آزاد اسلامی به لحاظ اثر گذاری آن در بخش آموزشی و امور اجتماعی به موضوع حقوقی مهمی تبدیل شده است.پژوهش حاضر در پی بررسی ابعاد حقوقی وقف عام اموال و دارایی های شخص حقوقی دانشگاه آزاد اسلامی از طرف ارکان اداره کننده آن می باشد. روش تحقیق به کار گرفته شده به شیوه کتابخانه ای و اسنادی می باشد و با مطالعه کتاب های حقوقی و فقهی در زمینه وقف به صورت کلی و مقاله های موجود در نشر...

15 صفحه اول

وقف اموال موسسات عمومی غیردولتی با تاکید بر وقف اموال دانشگاه آزاد اسلامی

با توجه به اهمیت اشخاص حقوقی حقوق خصوصی و حقوق عمومی در دنیای امروز این سوال مطرح می گردد که آیا این اشخاص نیز می توانند اموال خود را وقف نمایند؟ اگر پاسخ به این سوال مثبت بود می توان حکم به صحت وقف اشخاص مذکور داد. در تحقیق پیش رو، این مسأله در خصوص اشخاص حقوقی شامل موسسات عمومی غیردولتی و دانشگاه آزاد اسلامی، مورد مطالعه قرار گرفته است. دانشگاه آزاد اسلامی در اغلب ویژگی ها، معیارهای اشخاص حقو...

15 صفحه اول

وقف اموال اشخاص حقوقی به وسیله مدیران

شخص حقوقی دارای وجودی اعتباری است و شخصیت آن، از شخصیت تشکیل دهندگان آن، متمایز و مستقل است. با این وجود، نیازمند اشخاص حقیقی است تا در راستای اهداف آن در عالم خارج اقدام کرده، وجود آن را مؤثر گرداند. کلیه اعمال حقوقی و اجرایی این اشخاص، به وسیله مدیران آن­ها انجام می­پذیرد. در خصوص وقف اموال شخص حقوقی، به عنوان یکی از این اقدامات قابل تصور، این سؤال مطرح است که آیا این ارکان که تنها اداره اموا...

full text

وقف اموال اشخاص حقوقی به وسیله مدیران

شخص حقوقی دارای وجودی اعتباری است و شخصیت آن، از شخصیت تشکیل دهندگان آن، متمایز و مستقل است. با این وجود، نیازمند اشخاص حقیقی است تا در راستای اهداف آن در عالم خارج اقدام کرده، وجود آن را مؤثر گرداند. کلیه اعمال حقوقی و اجرایی این اشخاص، به وسیله مدیران آن­ها انجام می­پذیرد. در خصوص وقف اموال شخص حقوقی، به عنوان یکی از این اقدامات قابل تصور، این سؤال مطرح است که آیا این ارکان که تنها اداره اموا...

full text

واکاوی روایی فقهی – حقوقی وقف حقوق معنوی

چکیدهفرض مشهور فقهای شیعه در متعلّق وقف بر مبنای روایات اعیان است. حال سؤالی به ذهن پژوهشگر متبادر می گردد و آن اینکه، آیا توسعة متعلّق وقف به مالکیت فکری و امور معنوی نیز امکان دارد یا خیر؟ نگارنده در مقالة حاضر به روش تحلیلی توصیفی برخلاف پیش فرض مشهور، توسعة متعلّق وقف به غیراعیان را ضمن اثبات مالیّت محصولات فکری و مشروعیّت مالکیت معنوی، مدلّل می نماید، معتقد است وقف امور معنوی نیز از حیث حکم وضعی...

full text

مبانی فقهی حقوقی بیمه اموال توقیفی

توقیف اموال یکی از نهادهایی است که مقنن در راستای حفظ حقوق محکوم له و یا مدعی و به منظور تضمین حقوق اشخاص وضع کرده و مبنای آن عموماً در جهت حفظ حقوق فردی است. لکن اجرای این مقررات می­­­­­­­­­­­­­تواند جنبه­های اجتماعی و اقتصادی جامعه را تضعیف کند. این درحالی است که قوانین، امروزه باید جامع باشد و علاوه بر حفظ حقوق فردی، حقوق جمعی را نیز مطمح نظر قرار دهد. در این راستا ضمن ارائه تعریفی جدید از تو...

full text

My Resources

Save resource for easier access later

Save to my library Already added to my library

{@ msg_add @}


Journal title

volume 48  issue 1

pages  39- 58

publication date 2018-03-21

By following a journal you will be notified via email when a new issue of this journal is published.

Hosted on Doprax cloud platform doprax.com

copyright © 2015-2023